Μία γυναίκα στη Λεμεσό κλείστηκε στο διαμέρισμα που νοίκιαζε και απειλούσε ότι, σε περίπτωση έξωσης, θα κάνει κακό στον εαυτό της και θα τινάξει το κτήριο στον αέρα.
Κάπως έτσι θα μπορούσε να ξεκινά η περίληψη μίας χολιγουντιανής ταινίας δράσης. Ωστόσο, δεν πρόκειται για φαντασία, αλλά για ένα πραγματικό γεγονός — μία δύσκολη και απόλυτα αληθινή πραγματικότητα. Όχι το σενάριο του επόμενου blockbuster.
Εντάξει, στο σενάριο δεν θα υπήρχε Λεμεσός και διαμέρισμα. Πιθανότατα θα ήταν το Echo Park στο Λος Άντζελες και μία μεζονέτα. Αν και — μεταξύ μας — τα ενοίκια ενός διαμερίσματος στη Λεμεσό δεν διαφέρουν και πολύ από μιας μεζονέτας στο Λος Άντζελες.
Η γυναίκα αντέδρασε όταν οι επιδότες έφτασαν για να την βγάλουν έξω, καθώς υπήρχε δικαστικό διάταγμα έξωσης.
Νόμιμο; Αλίμονο. Ο καθένας μπορεί να κάνει την περιουσία του ό,τι θέλει (με ορισμένες προϋποθέσεις). Ο ιδιοκτήτης του συγκεκριμένου διαμερίσματος μπορεί να το ήθελε για εκτροφείο σαλιγκαριών ή για να αναπροσαρμόσει το ενοίκιο που θα πληρώσει ο επόμενος στα καινούργια δεδομένα της πόλης.
Ωστόσο, χωρίς να γνωρίζουμε λεπτομέρειες, μπορούμε εύκολα να φανταστούμε την απελπισία που ένιωσε αυτή η γυναίκα για να φτάσει στο σημείο να απειλήσει ότι θα τινάξει το σπίτι με φιάλες υγραερίου — μαζί και τον εαυτό της.
Και πάλι υποθέτοντας, σκεφτόμαστε πως αν μετά την έξωση πρέπει να βγει στην αγορά για να βρει σπίτι στη Λεμεσό και τα εισοδήματά της δεν είναι επιπέδου κλίμακας 48 στο δημόσιο, τότε ξέρει πως θα μείνει άστεγη.
Είναι τόσο απλό.
Διότι τα ενοίκια στη Λεμεσό, να το πούμε για πολλοστή φορά, απευθύνονται πλέον σε μία πολύ μικρή μερίδα ανθρώπων. Αν δεν είσαι ιδιαίτερα εύρωστος, ΔΕΝ μπορείς να νοικιάσεις σπίτι στη Λεμεσό. Ούτε καν αποθήκη για να τη μετατρέψεις σε στοιχειώδη χώρο ύπνου ώστε να μη βρεθείς στο πεζοδρόμιο.
Και θα μου πεις: «Πού είναι οι άστεγοι;»
Δεν έχω ιδέα. Μπορεί να αποκεντρώνονται, να «μεταναστεύουν» σε άλλες πόλεις ή να κάνουν αυτό που αποτελεί την τελευταία — αλλά και παροδική — λύση: να συμφωνούν στα υπέρογκα ενοίκια που ζητούν πλέον οι ιδιοκτήτες απλώς για να μη μείνουν στον δρόμο. Και το αποτέλεσμα αυτής της έσχατης και απελπισμένης κίνησης να το δούμε σε λίγους μήνες ή χρόνια μετά: ιδιοκτήτες που δεν πληρώνονται και ενοικιαστές που δεν μπορούν να πληρώσουν.
«Και γιατί το νοίκιασαν;» θα μου πεις. Για να μη βρεθούν στον δρόμο. Τόσο απλά.
Δεν γνωρίζω σε ποια από όλες αυτές τις κατηγορίες ανήκει η συγκεκριμένη γυναίκα (η οποία τελικά πείστηκε να μην πραγματοποιήσει τις απειλές της και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο). Δεν ξέρω τι προηγήθηκε, αν υπήρξαν προειδοποιήσεις ή αν το σημερινό ήταν το τελευταίο επεισόδιο μίας προαναγγελθείσας έξωσης. Λογικά, πάντως, αν υπήρχε δικαστικό διάταγμα, δεν θα ήταν έκπληξη για την ενοικιάστρια το σημερινό.
Το μόνο σίγουρο είναι πως ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας, χωρίς εγκληματικό παρελθόν ή ιστορικό ψυχικών ασθενειών, δεν απειλεί να αυτοκτονήσει και να τινάξει τη γειτονιά στον αέρα αν δεν είναι απολύτως απελπισμένος.
Δεν το κάνει από πείσμα ή γινάτι. Το κάνει επειδή δεν αντέχει να διαχειριστεί αυτό που επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα. Επειδή η απελπισία υπερβαίνει την ψυχραιμία απέναντι στο αβέβαιο αύριο. Επειδή η πιθανότητα να βρεθεί στον δρόμο — κάτι σπάνιο έως ανύπαρκτο στην Κύπρο — είναι για εκείνον αδιανόητη.
Και αν κρίνω από το πού έχουν (παρα)μείνει οι μισθοί και πού έχουν εκτιναχθεί τα ενοίκια, μαζί με όλα όσα τραβούν την ανηφόρα προς τη δόξα της ακρίβειας, φοβάμαι ότι πλησιάζει ο καιρός που το φαινόμενο των αστέγων — αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά — δεν θα είναι πια ούτε τόσο σπάνιο ούτε τόσο ανύπαρκτο.
Ο Παπα – Ράτσης
