50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη. Μισός αιώνας έχει περάσει, και οι πρόσφυγες που μεγάλωσαν στις κατεχόμενες περιοχές περιμένουν με την ελπίδα κάποτε να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Φωτογραφίες και κείμενα κυκλοφορούν σε όλο το διαδίκτυο, και οι απόψεις διίστανται, προσπαθώντας να βρουν τους υπαίτιους, χωριζόμενοι σε δύο στρατόπεδα. Αυτό δεν έχει αλλάξει 50 χρόνια μετά.
Η συνεχής αυτή κατάσταση έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον διχασμού και αμφισβήτησης. Από τη μια, υπάρχει η ελπίδα και η προσμονή για δικαιοσύνη και επιστροφή, και από την άλλη, η πικρία και η καχυποψία για το ποιοι φέρουν την ευθύνη της τραγωδίας. Οι φωτογραφίες συμβολίζουν τον πόνο και την απώλεια της κυπριακής τραγωδίας και συνεχίζει να προκαλεί έντονα συναισθήματα και συζητήσεις, τόσο στην Κύπρο όσο και παγκοσμίως.
ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ
Η διχοτόμηση του νησιού και η αδυναμία εύρεσης μιας λύσης επιδεινώνουν την κοινωνική και πολιτική κατάσταση. Οι πρόσφυγες και οι απόγονοί τους διατηρούν ζωντανή τη μνήμη των χαμένων πατρίδων, ενώ οι νέες γενιές μεγαλώνουν με την αίσθηση της αδικίας και της ανάγκης για επίλυση. Υπάρχουν, όμως, και αυτοί που δεν τους ενδιαφέρει καθόλου αν θα επιστρέψουν στις πατρογονικές τους εστίες. Η κατάσταση αυτή παραμένει ένα ανοιχτό τραύμα, με ελπίδα για μια καλύτερη και δικαιότερη μελλοντική λύση.
Οι ιστορίες της θλιβερής εικόνας των ξεριζωμένων είναι στο επίκεντρο της σημερινής ημέρας. Όσοι έζησαν τον πόλεμο θυμούνται και διηγούνται ιστορίες που τους συγκλόνισαν, ξυπνώντας με τον ήχο της σειρήνας που σε αρκετές περιοχές της Κύπρου ήταν τόσο χαμηλόφωνος που δεν ακούστηκε σχεδόν καθόλου. Αυτός ο ήχος, όταν τα παιδιά μας ήταν μικρά, τους έκανε να τρέχουν και να σκεπάζονται κάτω από το σεντόνι για να προστατευτούν.
50 χρόνια μετά, η κατάσταση παραμένει η ίδια. Το μόνο που έχει αλλάξει είναι η οικοδομική και επιχειρηματική δραστηριότητα, τόσο στις κατεχόμενες περιοχές όσο και στις ελεύθερες. Η ζωή συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς.
Πρόσφυγες που έζησαν τον πόλεμο, κρυμμένοι κάποτε μέσα στα υπόγεια και κάτω από τα δέντρα, θα καλεστούν να κάνουν το ίδιο εάν συμβεί το ίδιο σκηνικό με το 1974. Και πάλι θα κρυφτούν μέσα στα υπόγεια κάποιων σπιτιών και θα πάνε στα ορεινά. 50 χρόνια μετά, καταφύγια δεν υπάρχουν, κι ας είμαστε μια διχοτομημένη χώρα και εξακολουθούμε να είμαστε πρόσφυγες.
Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη, ενώ η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία. 50 χρόνια μετά, έγινε κάτι ώστε οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στα σπίτια τους; Συμβαίνει κάτι ώστε τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας να μπορούν να κυκλοφορούν χωρίς την επίδειξη της ταυτότητας στην ίδια τους τη χώρα;
50 χρόνια μετά, τα ανθρώπινα δικαιώματα εξακολουθούν να μην τηρούνται. Πολλοί Κύπριοι παραμένουν πρόσφυγες, ενώ οι περιουσίες τους έχουν μετατραπεί σε πολυτελή ξενοδοχεία και επαύλεις. Οι οικογένειες συνεχίζουν να αναζητούν αγνοούμενους από την περίοδο της εισβολής. Παιδιά μεγάλωσαν χωρίς γονείς, είτε πατέρα είτε μητέρα, και χωρίς αδέλφια. Παρά την πάροδο μισού αιώνα, η απώλεια των αγαπημένων τους ανθρώπων παραμένει επώδυνη και θα συνεχίσει να πονά, γιατί αυτό που πραγματικά μετράει είναι ο χαμός και τα δάκρυα που εξακολουθούν να χύνονται για τους δικούς τους ανθρώπους.
50 χρόνια μετά, και τίποτε ουσιαστικό δεν έχει συμβεί. Απλά, το Κυπριακό δεν «πουλά» όπως παλαιότερα. Οι συζητήσεις για διαπραγματεύσεις και για λύση του κυπριακού έχουν καταντήσει ένας συνεχής διάλογος μόνο για αυτούς που έζησαν καταστάσεις που πόνεσαν το κυπριακό λαό.
Ανέμελες στιγμές πριν το 1974-Από τη σελίδα του Αι-Γιώργιου Κερύνειας
Η νέα γενιά απλά ακολουθεί τα πιστεύω των γονιών της και αναλόγως πράττει. 50 χρόνια μετά, το μόνο που μας μένει είναι να αισθανόμαστε ένα σκίρτημα στην καρδιά μαζί με τον φόβο ότι κάποια στιγμή όλη η Κύπρος μπορεί να κατακτηθεί από τους εισβολείς. Παρόλα αυτά, λένε ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, και έτσι όλοι εμείς που ζήσαμε και βιώσαμε τον πόλεμο οφείλουμε να πούμε τις αλήθειες και μέσα από αυτές να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα. Διότι, ούτε ο φανατισμός ούτε η άγνοια πρέπει να υπάρχουν σε καθέναν από εμάς.
Φωτογραφία εξώφυλλου: Πόλυς Χριστοφή
