Ένας νεοσύστατος μη κερδοσκοπικός οργανισμός με την ονομασία «Prisoners’ Rights in Cyprus» έχει δημιουργηθεί με στόχο να ενημερωθούν οι αντίστοιχοι οργανισμοί, φορείς αλλά και τα Μέσα ενημέρωσης για τα απαράδεκτα, όπως διευκρινίζουν συμβαίνουν στις Κεντρικές Φυλακές της Κύπρου. Με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η επιστολή καταδεικνύει την απάνθρωπη και παράνομη μεταχείριση που δέχονται επιλεκτικά μερίδα κρατουμένων που στεγάζονται σήμερα στην πτέρυγα 1Β.
Σύμφωνα με την επιστολή που κατέχουμε, έχει συνταχθεί από έναν αριθμό κρατουμένων που κρατούνται αυτή τη στιγμή στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας. Σκοπός της, όπως αναφέρεται είναι να ενημερωθεί το κοινό, για την απάνθρωπη, ταπεινωτική και παράνομη μεταχείριση πολλών κρατουμένων που στεγάζονται στις Φυλακές, κάτι το οποίο αντιτίθεται στις δηλώσεις, μεταξύ άλλων, της Διοίκησης των Φυλακών και πιο πρόσφατα, του Πρόεδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μάλιστα, πρόσφατα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε για την άψογη λειτουργία που υπάρχει εκεί. Στην αντίθετη άποψη στην συγκεκριμένη επιστολή αντικρούονται οι δηλώσεις του προέδρου λέγοντας κατηγορηματικά πώς οι δηλώσεις αυτές δε συνάδουν με τις διαθέσιμες για το κοινό αξιολογήσεις των φυλακών.
Προχωρώντας, στην επιστολή αναφέρεται ο υπερπληθυσμός που υπάρχει στις φυλακές λέγοντας ότι «παρά το ότι η Διοίκηση των Φυλακών και η Κυβέρνηση αναγνωρίζουν σε τακτική βάση πως υπάρχει πρόβλημα με τον «υπερπληθυσμό» στις φυλακές, εντούτοις αποτυγχάνουν να εξηγήσουν τι πραγματικά σημαίνει αυτός ο «υπερπληθυσμός» για τους κρατούμενους, ή για τις νομικές συνέπειες αυτού, ή ακόμη και να λάβουν θετική δράση για να διορθώσουν αυτήν την κατάσταση όπως απαιτείται και προτείνεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Κύπρο».
Στην επιστολή, αναφέρεται επίσης ότι οι πτέρυγες διαμονής των κρατουμένων δεν συνάδουν σύμφωνα με τον Οικείο Νόμο περί φυλακών, ενώ αποκαλύπτουν ότι η χωρητικότητα τους δεν αρμόζει με τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς Φυλακών. Παράλληλα, γίνεται αναφορά στο θέμα της υγιεινής όσον αφορά το κορωνοϊο επισημαίνοντας ότι δεν έχουν όλοι οι κρατούμενοι πρόσβαση σε «ικανοποιητικό αριθμό» λουτρών ή αποχωρητήριων, με συνέπεια 96 κρατούμενοι να μοιράζονται μόνο έναν νιπτήρα, τρία λουτρά και τέσσερις τουαλέτες λόγω των εργασιών ανακαίνισης που ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2021 και δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
Παράλληλα, αναφέρεται με έντονο ύφος ότι εκτός από τις εντελώς παραπλανητικές δηλώσεις, επιβεβαιώνεται ότι τεράστια ποσά δημόσιου κεφαλαίου έχουν δαπανηθεί τους τελευταίους 12 μήνες για να «καλλωπίσουν» ορισμένες περιοχές της φυλακής, που επιτρέπεται να δουν δημοσιογράφοι και αξιωματούχοι. Ένας από τους λόγους του καλλωπισμού, όπως επισημαίνεται είναι και η κάθοδος της ομάδας του Netflix στο σωφρονιστικό ίδρυμα η οποία «πίεσε» περισσότερα τα πράγματα ώστε να βγει προς τα έξω, ένα ωραιοποιημένο πλατό τηλεόρασης…
«Η Διοίκηση των Φυλακών επιλέγει συγκεκριμένους κρατούμενους που γνωρίζουν πως θα μεταδώσουν θετικά για τις Φυλακές και τη Διευθύντρια, σχόλια στους δημοσιογράφους, μεριμνώντας ώστε άτομα που θα μπορούσαν να μιλήσουν εναντίον τους, να μένουν μακριά. Η Διοίκηση των Φυλακών επίσης κατασκευάζει τον αριθμό των κρατουμένων που φοιτούν στο σχολείο. Αυτό σημαίνει ότι τα σχολικά μαθήματα είναι εμφανώς πλήρως γεμάτα από συμμετέχοντες τις ημέρες που οι δημοσιογράφοι και άλλοι επισκέπτες επισκέπτονται τη φυλακή, όταν κανονικά, τα περισσότερα μαθήματα παρακολουθούνται μόνο από λίγα άτομα. Επιπλέον, ο μηχανισμός δημοσίων σχέσεων έχει πλέον υπερφορτωθεί λόγω της άφιξης της ομάδας παραγωγής του Netflix στις Φυλακές. Υπήρξε ακόμη μεγαλύτερος καλλωπισμός ορισμένων περιοχών, που ουσιαστικά μετέτρεψε τμήματα των φυλακών σε ωραιοποιημένο πλατώ τηλεόρασης, ενώ και πάλι, άλλοι χώροι – όπως η πτέρυγά μας και άλλες πτέρυγες – παραμένουν σε άθλια κατάσταση. Περαιτέρω, οι κρατούμενοι διατάσσονται να παρακολουθήσουν μαθήματα στο σχολείο και επίσης εκδηλώσεις, που συνήθως πραγματοποιούνται μία φορά το χρόνο γύρω στα Χριστούγεννα (για παράδειγμα μια σύντομη συνεδρία του Bingo στο σχολικό θέατρο). Αυτές οι εκδηλώσεις προβάλλονται επιδέξια από τη Διοίκηση των Φυλακών ως άλλος τρόπος να εντυπωσιάσουν την ομάδα παραγωγής του Netflix, αντί να διατηρούν τον πραγματικό σκοπό τέτοιων εκδηλώσεων, που είναι η προσπάθεια να λάβουμε μέρος σε κάποιες κοινωνικές δραστηριότητες κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, όταν η ζωή στη φυλακή είναι ακόμη πιο καταθλιπτική από το κανονικό. Ως εκ τούτου, όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά μια ρηχή, χειραγωγημένη και ψευδής αποτύπωση της ζωής στις Κεντρικές Φυλακές.
Υπογραμμίζουμε ότι κανένας δημοσιογράφος (ή οποιοσδήποτε άλλος επισκέπτης) δεν έχει συνοδευτεί μέσα στην πτέρυγα μας τα τελευταία τέσσερα χρόνια τουλάχιστον, προφανώς επειδή, αν τους επιτρεπόταν η πρόσβαση, η λαμπερή κάλυψη του Τύπου γύρω από τη λειτουργία της φυλακής και ειδικότερα, οι επιτυχίες της τρέχουσας Διευθύντριας των Φυλακών δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν. Η εξαπάτηση είναι κατάφωρα προφανής σε όλους εμάς που γνωρίζουμε και βιώνουμε την πραγματική κατάσταση στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας (προσωπικό και κρατούμενοι) αλλά δεν έχουμε συνήθως καμία ευκαιρία να μιλήσουμε».
Παράλληλα, η επιστολή αποκαλύπτει ότι στις 19 Οκτωβρίου 2021, υπήρξε ξέσπασμα κορωνοϊού ενώ στην πτέρυγα, πέντε κρατούμενοι βρέθηκαν θετικοί στη νόσο. Οι κρατούμενοι αυτοί, μεταφέρθηκαν αμέσως από τη φυλακή σε διαφορετική τοποθεσία μαζί με άλλους 4 που θεωρήθηκαν «στενές επαφές». «Λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι μολυσμένοι κρατούμενοι είχαν τακτική επαφή με τους άλλους 91 κρατούμενους στην πτέρυγά (έχοντας υπόψη πως όλοι μοιραζόμασταν 1 νιπτήρα εκείνην την περίοδο), πιστεύουμε πως όλος ο πληθυσμός θα έπρεπε να έχει απομονωθεί ατομικά σύμφωνα με τα σχετικά διατάγματα/συμβουλές του Υπουργείου Υγείας. Η Διοίκηση των Φυλακών δεν ήταν διατεθειμένη να λάβει τέτοια μέτρα για να μας προστατεύσει και, αντίθετα, ολόκληρο το τετράγωνο ήταν «κλειδωμένο» (σε καραντίνα) για αρκετές εβδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων δεν επιτρεπόταν σε κανέναν να βγει έξω για καθαρό αέρα ή άσκηση. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις γενικές και επιστημονικές συμβουλές και τη δήλωση που εξέδωσε η ΕΠΒ (CPT) ως παραπάνω, και δεν μπορεί να δικαιολογηθεί στη βάση ότι επρόκειτο περί ενός απαραίτητου και αναλογικού μηχανισμού για τον περιορισμό της εξάπλωσης του Covid 19 σε άλλες πτέρυγες, αφού η πτέρυγά μας διαθέτει ένα μικρό εξωτερικό χώρο που δεν θα έφερνε κανέναν από εμάς σε επαφή με κρατούμενους που στεγάζονται αλλού. Επιπλέον, επιβεβαιώνουμε πως κανένα πρόσθετο τεστ Covid 19 δεν πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου καραντίνας, παρόλο που πολλοί τρόφιμοι εμφάνιζαν συμπτώματα που σχετίζονται με τον Covid 19. Πιστεύουμε ότι η κακόπιστη πρόθεση της Διοίκησης να καλύψει την πραγματική κατάσταση υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι αρκετοί κρατούμενοι ζήτησαν ακόμη και να πληρώσουν για τα δικά τους τεστ Covid 19 και αυτά τα αιτήματα αγνοήθηκαν ή απορρίφθηκαν».
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η πρόσβαση στον γιατρό παρέμεινε περιορισμένη σε δύο ημέρες την εβδομάδα, Τετάρτη και Παρασκευή. Στη συνέχεια, όταν οι τρόφιμοι στο μπλοκ μας κατάφεραν τελικά να δουν τον γιατρό, εξετάστηκαν στην αυλή της πτέρυγας χωρίς απολύτως καμία ιδιωτικότητα. Είδαμε πολλούς κρατούμενους να λαμβάνουν ως απάντηση ότι τα συμπτώματά τους ήταν «στη φαντασία τους» και ότι θα έπρεπε να κλείσουν ραντεβού για να δουν τον ψυχολόγο».
Στην επιστολή, αναφέρεται επίσης και ο θάνατος ενός 65χρονου, ο οποίος ήταν στην συγκεκριμένη πτέρυγα παραθέτοντας επιγραμματικά πιο κάτω.
«Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι στις 5 Νοεμβρίου 2021, τα θέματα που αναφέρθηκαν παραπάνω είχαν ως άμεσο αποτέλεσμα τον θάνατο ενός 65χρονου κρατούμενου που στεγαζόταν σε αυτήν την πτέρυγα. Ο άνδρας που δυστυχώς πέθανε, είχε παραπονεθεί πολλές φορές στους φρουρούς και στο ιατρικό προσωπικό, όταν μπορούσε να έχει πρόσβαση σε αυτούς, ότι το χέρι του είχε μουδιάσει, ότι δεν μπορούσε να φάει και ένιωθε τακτικά ζάλη. Επιβεβαιώνουμε ότι η μόνη ιατρική περίθαλψη που έλαβε ήταν η τακτική πρόσβαση σε παρακεταμόλη και ότι δεν έγιναν ποτέ πρόσθετες εξετάσεις ή έρευνες. Το πρωί της 5ης Νοεμβρίου 2021, αυτός ο άνδρας παραπονέθηκε ακόμα μια φορά σε έναν συγκρατούμενο του ότι αντιμετώπιζε σοβαρή δυσκολία να αναπνεύσει, ότι ήταν άρρωστος και ότι το αριστερό του χέρι ήταν για άλλη μια φορά εξαιρετικά μουδιασμένο. Οι εν υπηρεσία φρουροί της πτέρυγάς μας ενημερώθηκαν αμέσως για αυτό το παράπονο. Ωστόσο, μας είπαν ότι ο γιατρός ήταν «εκτός» και πως δεν ήταν διαθέσιμος. Ο άνδρας πέθανε μέσα στην επόμενη ώρα, στο κελί του και το ιατρικό προσωπικό/γιατρός έφτασε περίπου 20 λεπτά αργότερα και σίγουρα αφού ειδοποιήθηκαν από φρουρό ότι ο κρατούμενος ήταν ήδη νεκρός.
Για άλλη μια φορά, αυτή η εξέλιξη των γεγονότων αντιπαρατίθεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Τμήμα Φυλακών (μέσω του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών) της 5ης Νοεμβρίου 2021, όπου υποστηρίχθηκε ότι:
«Μέλη του προσωπικού μαζί με νοσηλευτές έσπευσαν στο μέρος παρέχοντας τις πρώτες βοήθειες, ωστόσο παρά τις προσπάθειες, δεν είχε ανανήψει. Παράλληλα, οι αρχές των Φυλακών άμεσα κάλεσαν ασθενοφόρο, την Αστυνομία, καθώς και την ιατρική λειτουργό των Φυλακών, η οποία προσήλθε άμεσα στο χώρο και ακολούθως πιστοποίησε τον θάνατό του, αποκλείοντας την εγκληματική ενέργεια…»
H δήλωση που δόθηκε από το Τμήμα Φυλακών αποτελεί απόλυτη και ασυγχώρητη διαστρέβλωση των πραγματικών γεγονότων και είναι ενδημική των ζητημάτων που εγείρονται παρακάτω. Εν κατακλείδι στην συγκεκριμένη επιστολή επισημαίνεται η παραπλάνηση που γίνεται από τη Διοίκηση των Φυλακών ότι στόχος είναι να παραπλανήσει τα κακώς έχοντας που συμβαίνουν στις Φυλακές της Κύπρου, μιλώντας για παραπλανητικές δηλώσεις με στόχο να παρουσιαστούν οι Φυλακές κάτι διαφορετικό από ότι είναι.
«Η εξαπάτηση είναι κατάφωρα προφανής σε όλους εμάς που γνωρίζουμε και βιώνουμε την πραγματική κατάσταση στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας (προσωπικό και κρατούμενοι) αλλά δεν έχουμε συνήθως καμία ευκαιρία να μιλήσουμε».
Αξίζει να επισημανθεί, ότι η εν λόγω επιστολή έχει σταλεί ήδη όπως διευκρινίζεται στο Γενικό Εισαγγελέα και άλλους αξιωματούχους. «Κανένα από τα θέματα που αναφέρθηκαν παραπάνω δεν είναι νέο και αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο κ. Γιώργος Σαββίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενημερώθηκε για όλα τα συνεχιζόμενα ζητήματα τον Ιούλιο του 2020 μέσω ενός λεπτομερούς και καλά ερευνημένου φακέλου 239 σελίδων, (ολοκληρωμένος με νομική έρευνα και πολυάριθμα τεκμήρια) ο οποίος συντάχθηκε από δύο καλά μορφωμένους κρατούμενους που έχουν πλέον αποφυλακιστεί. Ο φάκελος ετοιμάστηκε σκόπιμα και διανεμήθηκε εν αγνοία της Διοίκησης των Φυλακών και κοινοποιήθηκε μεταξύ άλλων στον Κο Σάββα Αγγελίδη – Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, την Κα Έμιλυ Γιολίτη – Υπουργό Δικαιοσύνης, Κον Κωνσταντίνο Ιωάννου – Υπουργό Υγείας και Κα Μαρία Στυλιανού–Λοττίδη – Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στη συνέχεια, οι συγγραφείς του φακέλου προσέλαβαν τις υπηρεσίες ενός τοπικού δικηγόρου (Κου Αλέξανδρου Κληρίδη) ο οποίος ανέλαβε να ελέγξει πως ο φάκελος είχε φθάσει στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα. Ο Κος Κληρίδης έλαβε μία επιστολή από τον Γενικό Εισαγγελέα ημερομηνίας 30 Οκτωβρίου 2020, που επιβεβαίωνε λήψη της επιστολής.
Σημειώνουμε πως ο φάκελος δεν στάλθηκε σε κανένα μέσο ενημέρωσης, ούτε σε κανένα άλλο πολιτικό κόμμα. Ως εκ τούτου, δόθηκε, καλή τη πίστει, στους παραλήπτες κάθε ευκαιρία να ενεργήσουν με βάσει τις πληροφορίες που έλαβαν, χωρίς αδικαιολόγητη πίεση από τρίτα μέρη. Παρόλα αυτά, αντί να λάβει σοβαρά υπόψη το περιεχόμενο του φακέλου, δεν έγινε καμία σχετική ενέργεια από τον Γενικό Εισαγγελέα ή/και άλλους. Αντίθετα, αναγκαστήκαμε να γίνουμε μάρτυρες της υποκίνησης μιας επιθετικής εκστρατείας στα μέσα ενημέρωσης και δημοσιών σχέσεων, από τη Διευθύντρια των Φυλακών, με την οποία ισχυριζόταν ότι η φυλακή λειτουργούσε άψογα».
Στο τέλος της επιστολής επισημαίνεται ότι «Η επιστολή αυτή, προσφέρει μια μικρή εισαγωγή σε μερικά μόνο από τα πολύ σοβαρά προβλήματα στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας που μας επηρεάζουν άμεσα εδώ στην Πτέρυγα 1Β. Υπάρχουν πολλά ακόμη, που για λόγους συντομίας επιλέξαμε να αφήσουμε εκτός σε αυτό το στάδιο. Καλή τη πίστει, σκοπός μας είναι να ενημερώσουμε τα μέσα ενημέρωσης και ως εκ τούτου το ευρύ κοινό, με αντικειμενικό και έντιμο τρόπο, σχετικά με τις σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των κρατουμένων στις Κεντρικές Φυλακές, την κατάχρηση εξουσίας, την κατασπατάληση δημοσίων πόρων, και πως όλα αυτά συγκαλύπτονται. Ελπίζουμε ειλικρινά ότι η αμερόληπτη κάλυψη των θεμάτων που θίξαμε από τα μέσα ενημέρωσης θα οδηγήσει σε άμεση διερεύνηση, ώστε τα ζητήματα να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν σε εύλογο χρονικό διάστημα».
Y.Γ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιστοσελίδα μας κατέχει ολόκληρη την επιστολή, η οποία αναφέρεται επιγραμματικά πιο πάνω και όσα ισχυρίζονται ότι συμβαίνουν στις Φυλακές της Κύπρου.
