Σε άλλες ειδήσεις – αν και θα έπρεπε να είναι στις πρώτες γραμμές κάθε μέρας – σήμερα είναι η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Το να μιλάς για εξάλειψη ενός τόσο βαθιά ριζωμένου φαινομένου σε μια κοινωνία που χτίστηκε πάνω σε πατριαρχικά θεμέλια, μοιάζει με προσπάθεια να ξεριζώσεις τσιμέντο με γυμνά χέρια.
Ο Παπα – Ράτσης
Σε μια χώρα – και έναν κόσμο – όπου ο φαλλός εξακολουθεί να λειτουργεί ως σύμβολο δύναμης, εξουσίας και “δικαιώματος κατοχής”, το ίδιο το σύστημα μοιάζει να σχεδιάστηκε για να αναπαράγει άνισες σχέσεις. Αλλά να μου πεις ζούμε εδώ που ήρθε τάχα μου μία γυναίκα έπειτα από 50 χρόνια να μας αλλάξει το σύστημα ρε. Εδώ που υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που το βλέπουν ως κάτι «τολμηρό» και «παράλογο», όχι ως κάτι φυσιολογικό. Εδώ σε αυτή τη γωνιά του πλανήτη που όταν μια γυναίκα μιλά για τον σύζυγό της, αναφέρεται σε έναν άνθρωπο με τον οποίο δεσμεύτηκε. Όταν ένας άντρας μιλά για «τη γυναίκα του», συχνά το «του» είναι πιο κοντά στη λογική της ιδιοκτησίας παρά στη συντροφικότητα. Δεν είναι τυχαίο· είναι ενδεικτικό.
Η βία δεν ξεκινά από τη γροθιά. Ξεκινά από τις αντιλήψεις.
Από το χειροκρότημα στον 15χρονο γιο που «έγινε άντρας», και την ταυτόχρονη ντροπή για την 15χρονη κόρη που ανταποκρίνεται και εκείνη στο κάλεσμα του σώματός της. Από τις μισθολογικές ανισότητες που λένε χωρίς λόγια ότι η αξία της γυναίκας είναι χαμηλότερη. Από τα «μικρά» που τόσο εύκολα προσπερνάμε, αλλά τόσο βαθιά χαράζουν. Από τα άτυπα «πρέπει» που κουβαλιούνται από γενιά σε γενιά σαν μαύρο οικογενειακό κειμήλιο.
Αν θέλουμε πραγματικά να μιλάμε για εξάλειψη της έμφυλης βίας, τότε πρέπει να σκοτώσουμε τον μεσαίωνα που κουβαλάμε μέσα μας. Να αφήσουμε πίσω ιδέες, αντιλήψεις και δήθεν «αξίες» που μας κρατούν δέσμιους σε έναν κύκλο που γεννά και νομιμοποιεί την κακοποίηση. Η βία δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά· είναι προϊόν συστήματος. Και το σύστημα αλλάζει μόνο όταν αλλάζουν οι άνθρωποι που το τροφοδοτούν.
Γίνε εκείνος ο άντρας λοιπόν. Όχι ο άντρας που θεωρεί τον εαυτό του ιδιοκτήτη, ελεγκτή και κριτή. Γίνε εκείνος που αναγνωρίζει την ισότητα χωρίς αστερίσκους, χωρίς «ναι, αλλά», χωρίς εξαιρέσεις όταν τα πράγματα αγγίζουν το σπίτι του.
Στο ζήτημα της ανατροφής, ας είμαστε ειλικρινείς: ένα παιδί στην εφηβεία δεν είναι άγραφο χαρτί ούτε άβουλο πλάσμα. Είναι άνθρωπος που διαμορφώνει αντίληψη, όρια, ταυτότητα. Και αυτά δεν τα μαθαίνει όταν κλειδώνεται σε ένα υποτιθέμενο προστατευτικό κουκούλι· τα μαθαίνει όταν του δίνεις χώρο, φροντίζεις να του μιλάς, να φροντίζεις να ενημερώνεται, να σέβεται και να απαιτεί σεβασμό. Η γενική αρχή είναι απλή: όταν μεγαλώνεις ένα παιδί μαθαίνοντάς το τι είναι όριο, τι είναι συναίνεση, τι σημαίνει δικαίωμα πάνω στο ίδιο του το σώμα, τότε δημιουργείς έναν έφηβο ικανό να πάρει υγιείς αποφάσεις. Όχι επειδή “μεγάλωσε”, αλλά επειδή τον προετοίμασες.
Αντίθετα, όταν οι γονείς κάνουν τα φυσιολογικά να μοιάζουν με κατάρα, όταν οι συζητήσεις γύρω από σχέσεις, σώμα, σεξουαλικότητα αντιμετωπίζονται σαν ταμπού και δαιμονοποιούνται, τότε το παιδί αναζητά απαντήσεις μόνο του. Και συχνά τις βρίσκει σε λάθος τόπους, με λάθος τρόπους. Και τότε, με ποιο δικαίωμα θα αναρωτηθούμε «γιατί;» — όταν δεν φροντίσαμε ποτέ να του εξηγήσουμε «πώς»;
Η εξάλειψη της βίας δεν είναι μία μέρα τον χρόνο, ούτε μία κορδέλα.
Είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε παιδιά, ο τρόπος που μιλάμε, που φερόμαστε, που αντιλαμβανόμαστε την ισότητα. Είναι η απόφαση να διαλύσουμε την πατριαρχική κουλτούρα που μας έμαθε ότι κάποιος “ανήκει” σε κάποιον. Και αν θέλουμε πραγματικά έναν κόσμο χωρίς έμφυλη βία, τότε πρέπει να χτίσουμε από την αρχή έναν κόσμο όπου καμία γυναίκα δεν θα χρειάζεται να ζητήσει το αυτονόητο: το σεβασμό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
