Το Παρατηρητήριο παρουσιάζει τη μέση σταθμισμένη τιμή για 250 βασικά καταναλωτικά προϊόντα (τρόφιμα και άλλα προϊόντα), με βάση τις ποσότητες και τιμές ανά ημέρα, στις οποίες τα προϊόντα αυτά διατέθηκαν σε 400 καταστήματα λιανικής πώλησης παγκύπρια καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα.
Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η διάθεση στον καταναλωτή μιας αντικειμενικής συγκριτικής αποτύπωσης των τιμών αγοράς από όλα τα καταστήματα λιανικής πώλησης, υπεραγορές, αρτοποιεία, φούρνους, περίπτερα, κ.ά.
Συμπερασματικά, η αποτίμηση, η οποία γίνεται για τον μήνα Μάρτιο, καταδεικνύει ότι η μείωση του πληθωρισμού από 1,6-1,8% τους μήνες Δεκέμβριο με Φεβρουάριο στο 1,2% τον Μάρτιο αντικατοπτρίζεται στη συγκράτηση του πληθωρισμού στον τομέα των τροφίμων, ο οποίος ανήλθε στο 2,14% την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2024 έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου και έναντι 2,36% την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024.
Η συγκράτηση αυτή οφείλεται βασικά στη μείωση που κατέγραψαν τα γεωργικά προϊόντα κατά 2,09% έναντι του προηγούμενου μήνα. Όπως φαίνεται αναλυτικά στον Πίνακα της Υπηρεσίας με τους δείκτες τιμών για τον μήνα Μάρτιο, σε σύνολο 45 κατηγοριών βασικών προϊόντων, 26 κατηγορίες κατέγραψαν αύξηση, εκ των οποίων οι 10 σε ποσοστό μικρότερο του 1%.
Συγκεκριμένα, πέραν της αύξησης κατά 7,6% που κατέγραψαν τα φρέσκα λαχανικά και χόρτα, συγκρατημένες αυξήσεις παρουσίασαν τα αλλαντικά κατά 4,4%, τα κατεψυγμένα μπιφτέκια κατά 4%, τα όσπρια κατά 2,7%, τα κατεψυγμένα ψάρια πανέ και προψημένα κατά 2,3%, το λάδι, τα δημητριακά προγεύματος και οι σερβιέτες υγείας κατά 2,2%, αντίστοιχα, και οι βρεφικές τροφές κατά 2%.
Ακολούθησαν, σε πολύ χαμηλότερα ποσοστά, αυξήσεις στο χαρτί υγείας κατά 1,8%, στα απορρυπαντικά και μαλακτικά ρούχων κατά 1,6% και 1,4%, αντίστοιχα, και στο φρέσκο κρέας κατά 1,3%.
Μείωση κατέγραψαν οι υπόλοιπες 19 κατηγορίες του Παρατηρητηρίου, με κυριότερη τη συνεχιζόμενη σημαντική μείωση στα κατεψυγμένα μαλάκια/οστρακοειδή κατά 22,4% και τη ζάχαρη κατά 6,2%, στο φυτικό μαγειρικό λίπος κατά 3,6%, στα κατεψυγμένα ψάρια κατά 3,3%, στο αλεύρι κατά 2,6%, 1,3% στα αυγά και σε άλλα προϊόντα σε χαμηλότερα ποσοστά.
Στο πλαίσιο της συνεχούς παρακολούθησης της αγοράς και καταγραφής των τάσεων, όπως εξελίσσονται από τις διεθνείς και εγχώριες συνθήκες, η Υπηρεσία έχει εκ νέου προβεί στις 16/04/2024 στην καταγραφή τιμών 47 κοινών και πολύ σημαντικών για το νοικοκυριό προϊόντων σε τρεις υπεραγορές της Λάρνακας.
Όπως φαίνεται στο συγκριτικό Παρατηρητήριο, η διαφορά στην αξία του ακριβότερου καλαθιού από το φθηνότερο ανέρχεται σε 11,7% ή €210,60 έναντι €188,54 με το μεσαίο καλάθι να κυμαίνεται στα €206,41.
Πρόσθετα, το όφελος στον καταναλωτή από την εφαρμογή του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ στα 11 προϊόντα που καλύπτει το μέτρο ανέρχεται μεταξύ €6,55-€7,85 σε σύνολο αγορών αξίας €80-€90 περίπου ανάλογα με την υπεραγορά.
Τονίζεται εκ νέου ότι η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή συνεχίζει εντατικά τους ελέγχους σχετικά με την εφαρμογή του μέτρου του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ, καταγράφοντας τιμές 88 προϊόντων από όλες τις κατηγορίες που εγκρίθηκαν σε εννέα διαφορετικές υπεραγορές, σε 58 σημεία πώλησης παγκύπρια.
Η σημερινή αποτίμηση από την εφαρμογή του μέτρου με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων είναι ότι αυτό έχει θετική επίδραση στις τιμές και κατ’ επέκταση στον πληθωρισμό, εφόσον οι τιμές συγκρατούνται και σε ποσοστό περίπου 70% των προϊόντων οι τιμές έχουν παραμείνει στα επίπεδα της 5ης Μαΐου, που εφαρμόστηκε το μέτρο.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του τελευταίου ελέγχου που διενεργήθηκε στις 15/04/2024, η συμμόρφωση είναι καθολική με τα ποσοστά απόκλισης για το γάλα, αυγά, ζάχαρη, καφέ, βρεφικές πάνες και λαχανικά στο 70-100% και για τα υπόλοιπα προϊόντα σε χαμηλότερο ποσοστό.
Η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή διευκρινίζει ότι τα Παρατηρητήρια Τιμών ετοιμάζονται αποκλειστικά για σκοπούς πληροφόρησης των καταναλωτών και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν συμβουλές. Τα Παρατηρητήρια Τιμών δεν προορίζονται και ούτε μπορούν να υποκαταστήσουν την έρευνα αγοράς, την οποία πρέπει να κάνει ο κάθε καταναλωτής βάσει των δικών του προτιμήσεων, δεδομένων και αναγκών, ούτε αποσκοπούν στο να υποδείξουν στους καταναλωτές τα σημεία πώλησης που θα επιλέξουν ή συγκεκριμένα προϊόντα.
Ιδιαίτερα σημειώνεται ότι κάποια από τα προϊόντα, τα οποία περιλαμβάνονται στο Παρατηρητήριο, υφίστανται ποιοτικές διαφορές που δεν μπορούν να καθοριστούν. Για τον σκοπό αυτό, η Υπηρεσία παροτρύνει τους καταναλωτές όπως κάνουν ουσιαστική έρευνα αγοράς πριν προχωρήσουν σε αγορές, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου Παρατηρητηρίου.
Τα αναλυτικά στοιχεία του Παρατηρητηρίου παρέχονται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή.